Kılınç Hukuk ve Danışmanlık tarafından hazırlanan Espor Hukuku serimizin yeni yazısında konumuz Bağımsız bir statüye sahip olmanın espora katkısı oluyor.
TESFED, hukuki statü açısından Gençlik ve Spor Bakanlığı Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü (“SHGM”)’ye bağlı olarak federasyon faaliyetlerini yürüten bir yapıya sahiptir. Bu kapsamda mali ve idari açıdan bağlı federasyon statüsüne sahip olan TESFED’in bağımsız spor federasyonu olarak faaliyetlerde bulunması espor ekosistemi açısından büyük önem arz etmektedir. Espor ekosistemi paydaşlarının bağımsız bir federasyon bünyesi altında birbirleriyle iletişime geçmesi esporun gelişimi açısından da büyük faydalar sağlayacaktır. TESFED’in sahip olacağı bağımsız federasyon unvanının getireceği marka değeri, sponsorluk ilişkileri bakımından sağlayacağı yararın yanı sıra bağımsız ve tarafsız bir otoritenin varlığı espor ekosisteminde doğabilecek ihtilafların çözülmesi anlamında da faydalı olacaktır.
Bağımsız Federasyon Unvanının Getirileri
Hukuken bağlı federasyon olarak TESFED’in; SHGM bütçesinden ayrılacak pay veya SHGM bütçesinden altyapı ve eğitime ilişkin projelerin desteklenmesi için aktarılacak kaynak gibi mali avantajlara sahip olması sahip olunan hukuki yapının pozitif yönleridir. Bu kapsamda federasyonun espor dalıyla ilgili sporcuların eğitim ve yetiştirilmeleri için gerekli olan ve ihtiyaç duyulan antrenörlerin yetiştirilmeleri noktasında Bakanlık desteklerinden faydalanması önem arz etmektedir.
Ancak bağımsız federasyon unvanı ile kavuşulacak yapı ve espor ekosisteminin büyüme ivmesi birlikte değerlendirildiğinde bağlı federasyon olmanın negatif yönleri daha fazla açığa çıkmaktadır. Espor ekosisteminin doğrudan içinde olan ve daha yakından takip edebilen TESFED’in, yapılması gereken yasal düzenlemeler veya talimatları zaman kaybetmeksizin gerçekleştirebilmesi önem arz etmektedir. Pandemi süreci ve akabinde pek çok büyük organizasyonun düzenlendiği ekosistemde hukuki zeminin zaman kaybetmeksizin yürürlüğe konulması gerekmektedir. Bağımsız federasyon yapısı ile talimat çıkarma yetkisi elde edecek TESFED ise bu hususu hızlı bir şekilde yerine getirebilecektir.
Çeşitli Örneklerle Dünyada Güncel Durum
Anlatılanlar ışığında neredeyse tamamen özel hukuk tüzelkişilerinin etkili olduğu, eğlence sektörü bakımından espor ekosisteminin ihtiva ettiği önem ve yüksek reklam potansiyeli sebebiyle TESFED’in bağımsız spor federasyonu statüsünü elde etmesi espor ekosistemine sağlayacağı büyük fayda ile birlikte federasyonun da daha aktif almasını gerçekleştirecektir. Henüz spor federasyonları bakımından TFF örneği hariç olmak üzere bağımlı ve bağımsız federasyon bünyelerinde bahsedilebilse de başka ulusal federasyonların statülerinin ne olduğunun incelenmesi de faydalı olacaktır.
Özellikle bu kapsamında TESFED’in sahip olabileceği farklı statüler uluslararası alanda kullanılan yapılar örnek alınarak dizayn edilebilir. Öncelikle Kıta Avrupası hukuku uygulanan Fransa örneğinin incelenmesi önem arz etmektedir. Her ne kadar Fransız Hukuku’na göre resmi federasyon statüsünde olmasa da Fransa Espor Federasyonu (France Esports) Fransa devleti tarafından doğrudan desteklenmektedir. Bu noktada örnek vermek gerekirse Fransa Ulusal Olimpiyat ve Spor Komitesi’nin esporun tanınması hususlarında resmi olarak iş birliği yapmaktadır. Ayrıca espor ekosistemini doğrudan düzenleyen “Numeric Kanunu” isimli mevzuata sahip olan Fransa’da regülasyon çalışmaları kapsamında Fransa Espor Federasyonu’nun temsilci sıfatına sahip olduğu görülmektedir.
Ancak yine Avrupa ülkelerinden olan İngiltere’de ise en çok nüfuza sahip denebilecek British Esports Association ise dernek statüsüne sahip olan ve yarar amacı gütmeyen bir kuruluş olarak varlığını devam ettirmektedir.
Verilen Fransa örneğinin çok ötesinde ise Güney Kore örneği yer almaktadır. Esporun anavatanı olarak görülen Güney Kore’de ise devlet tarafından doğrudan regülatif düzenlemeler yapma yetkisi verilmiş olan federasyon bulunmaktadır. Bilinen kısa adıyla KeSPA(Korean eSports Association) Güney Kore Kültür, Turizm ve Spor Bakanlığı onayıyla 2000 yılında kurulmuş resmi bir federasyondur. Aynı zamanda Güney Kore ulusal olimpiyat komitesinin de bir parçası olarak varlığını devam ettiren KeSPA profesyonel espor oyuncularının alacağı minimum ücretten, en az bir yıllık sözleşme akdedilmesi zorunluluğu getirebilecek kadar özerk bir yapıya sahip bulunmaktadır.
Değerlendirme
Sonuç olarak hem ülkemizde hem dünyada espor ekosisteminin sürdürülebilirliğini ve sınırları daha belirli bir alan olmasını sağlamak gayretinde olan çeşitli yapılarda espor federasyonları bulunmaktadır. Bahsetmek gerekir ki TESFED’in SHGM çatısı altında bağlı spor federasyonu sıfatı espor ekosisteminin gelişimi için yakın gelecek için yeterli olsa bile daha uzun vadede bağımsız spor federasyonu bünyesine kavuşması gerektiği düşünülmektedir. Daha öncede belirtildiği üzere gelişme ivmesi çok yüksek olan espor ekosisteminin en öneli paydaşlarından biri olan TESFED’in bağımsız bir yapıya kavuşmasının önem arz ettiği düşünülmektedir.
